(សុខភាព)៖ មួយរយៈពេលថ្មីៗកន្លងមកនេះ ឃើញមាន ជនរងគ្រោះដែលខូចស្បែកជាច្រើននាក់ បានបង្ហាញអារម្មណ៍ឈឺចាប់តាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក បន្ទាប់ពីពួកគេបានប្រើប្រាស់ឡេលក់នៅលើទីផ្សារដែលមានសារធាតុកាត់ជ្រុលហួស រហូតបណ្ដាលឱ្យស្បែកមានសភាពខូចខាតជាទម្ងន់ ជាពិសេសនោះគឺពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហា បែកសង្វា ប្រេះស្បែកតែម្ដង។ យ៉ាងណាមិញ ជុំវិញបញ្ហាដែលបណ្ដាលឱ្យស្បែកឈានរកដំណាក់កាលអាក្រក់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនេះ ច្បាស់ណាស់ផលិតផលដែលពួកគេបានប្រើប្រាស់នោះ លុះត្រាទាល់តែមាននូវសារធាតុដែលកាត់ជ្រុលហួសហេតុ រហូតធ្វើឱ្យស្បែកពុំអាចទទួលយកបាន។ ទន្ទឹមនឹងនេះផងដែរ បញ្ហាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយនេះ ត្រូវបានគ្រូពេទ្យជំនាញបញ្ជាក់ហើយថា ពុំមែនងាយស្រួលក្នុងការព្យាបាលនោះឡើយ ម្យ៉ាងទៀតវាក៏ជាហេតុផលដែលអាចធ្វើឱ្យ ប៉ះពាល់ដល់គ្រឿង និងឈានដល់ដំណាក់កាលលាងឈាមផងដែរ។ជាក់ស្ដែង បើយោងតាម វេជ្ជបណ្ឌិត ប្រាក់ ណារុំ បានធ្វើការបង្ហោះសារកាលពីពេលថ្មីៗ យ៉ាងដូច្នេះថា «ជំងឺសង្វារយក្ស ឬ ជំងឺរហែកស្បែក ឬជំងឺរយះស្បែក បណ្តាលមកពីបកជ្រុលឬឡេកាត់ជ្រុល ធ្វើឲ្យស្បែកស្តើង ផុយ ប្រេះ រយះខ្វោក។ ជំងឺនេះជួបច្រើន ពិបាកព្យាបាលខ្លាំងណាស់ ។ ចង់ស សបាន ! បន្ទាប់មកខូចស្បែក សង្វារ ប្រេះស្បែខាងក្រៅ ខាងក្នុងប្រេះថ្លើម ខូចតម្រងនោម! ចង់ធំ ធំបាន! ខាងក្រៅឡើងធំរបស់គេមែន ប៉ុន្តែខាងក្នុង ថ្លើមក៍ឡើងធំតាមដែរ តម្រងនោមប្រែទៅជាស្វិត លែងមានទឹកនោម! លាងឈាម! បើមិនជឿកុំប្រមាទ តែបើឆ្លាតកុំចេះតែជឿ»។ទោះជាយ៉ាងណា នេះក៏ប្រៀបបានដូចជាសារដាស់តឿនមួយពីសំណាក់វេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញ ទៅកាន់អ្នកដែលមានបំណងចង់ប្រើប្រាស់លេដើម្បីប្ដូរព័ណ៌សម្បុរផងដែរ ត្រូវតែពិនិត្យលើផលិតផលឱ្យបានល្អិតល្អន់មិននឹងប្រើប្រាស់ ដោយមិនត្រូវជឿលើការឃោសនាប៉ុន្មានម៉ាត់នោះឡើយ។ ជួនកាលលាបទៅឃើញផល ២ថ្ងៃប្លែក ៣ថ្ងៃ សស្លេក ក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែបញ្ហាប្រឈមនោះរំលងមិនបានប៉ុន្មាន ក៏បែកសង្វារឡើងរវាម ហើយបើឈានដល់ដំណាក់កាលនេះហើយ ព្យាបាលអស់រាប់ពាន់ដុល្លាក៏មិនប្រាកដដូចដើមដែរ៕

(សង្គម)៖ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងក្រុមគ្រួសារ បានផ្ដល់ដីប្រមាណ២ហិកតានៅតំបន់ជ្រោយចង្វារសម្រាប់កសាងអន្តេវាសិកដ្ឋានដល់និស្សិតស្រីក្រីក្រមកពីតាមបណ្ដាខេត្ត។ នេះបើយោងតាមការបង្ហោះនៅលើគេហទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតី តេជោ ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃ ០៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។ដោយនៅក្នុងការបង្ហោះនោះ មានខ្លឹមសារទាំងស្រុងយ៉ាងដូច្នេះថា៖ ព្រឹកមិញ ខ្ញុំបានដឹកនាំការប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាជាតិដើម្បីស្ត្រី។ ក្រៅពីការផ្តល់ជាអនុសាសន៍ ខ្ញុំបានសម្រេចក្នុងនាមជាមេគ្រួសារ ដើម្បីកសាងអន្តេវាសិកដ្ឋានសម្រាប់និស្សិតជាស្ត្រីក្រីក្រមកពីបណ្តាខេត្តមកបន្តការសិក្សានៅរាជធានីភ្នំពេញ។បន្ទាប់ពីការពិភាក្សាជាមួយភរិយា និងកូនស្រី ខ្ញុំយកការសម្រេច៖១.យកដី ២ហិកតា ដែលទិញតម្លៃជាង ១០លានដុល្លារ សម្រាប់សាងសង់ ស្ថានីយទូរទស្សន៍បាយ័ននៅជ្រោយចង្វារប្រគល់ជូនទៅក្រសួងកិច្ចការនារី ដើម្បីសាងសង់អន្តេវាសិកដ្ឋាន។២.ការសាងសង់សម្រាប់និស្សិតស្រ្តីស្នាក់ចំនួន ៥០០នាក់ ដោយក្នុង ១បន្ទប់ស្នាក់នៅ ៤នាក់ (ដោយមានបន្ទប់ទឹក និងចង្រ្កានបាយផងដែរ) ដូចនេះយើងត្រូវកសាងចំនួន ១២០បន្ទប់។យើងត្រូវកសាងប៉ុស្តិ៍សុខភាពនៅជាន់ផ្ទាល់ដី ដែលមានបន្ទប់សម្រាប់ពិនិត្យជម្ងឺ និងបន្ទប់សម្រាប់គ្រូពេទ្យប្រចាំការផងដែរ។ក្រោយការសាងសង់នឹងប្រគល់ជូនជាសម្បត្តិរដ្ឋគ្រប់គ្រងដោយក្រសួងកិច្ចការនារី។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថាអន្តេវាសិកដ្ឋាននេះនឹងជួយកាត់បន្ថយការលំបាករបស់និស្សិតជាស្ត្រី និងជួយពន្លឿនដល់ការវិយោគកសាងសមត្ថភាពរបស់ស្រ្តី និងការចូលរួមរបស់ស្រ្តីក្នុងការកសាងប្រទេសជាតិ៕

(ថៃ)៖ ក្រុមប្រជាជនថៃមួយចំនួនបាននាំគ្នាស្រែកធ្វើបាតុកម្មតវ៉ា កើតទុក្ខមិនសុខចិត្តក្នុងប្រទេស ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ក្រោយកម្ពុជាប្រកាសដាក់របៀបវារៈបញ្ហានៅតំបន់មុំ ៣ ប្រាសាទតាមាន់ធំ តាមាន់តូច និង ប្រាសាទតាក្របី ដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅតុលាការអន្តរជាតិ ICJ។ នាវេលាម៉ោង ០៩:៤០ ព្រឹក ក្រុមបណ្ដាញសិស្សនិស្សិត និងប្រជាជនកំណែទម្រង់ប្រទេសថៃ (កប.ទ.) ដឹកនាំដោយលោក ភីឈីត ឆៃយ៉ាមង្គល (Pichit Chaimongkol) មេដឹកនាំ កប.ទ. បានធ្វើដំណើរមកដល់ក្រសួងការពារជាតិ ប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មតវ៉ា បង្ហាញជំហរ និងទាមទារឱ្យលោក ភូមិធម្ម វេតឆៈយ៉ាឆៃ (Phumtham Wechayachai) ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ ពន្លឿនការដោះស្រាយបញ្ហានៅតាមបណ្ដោយព្រំដែនថៃ-កម្ពុជា ដើម្បីឱ្យមានសន្តិភាព និងរបៀបរៀបរយឱ្យបានឆាប់រហ័ស។ក្រុមខាងលើនេះ ជាក្រុម PDRC ដែលគេហៅថា គណៈកម្មាធិការប្រជាជនដើម្បីការផ្លាស់ប្តូរប្រទេសថៃ។ ក្រុមនេះបានប្រមូលម្ដុំគ្នាទៅបាតុកម្មតវ៉ា ដោយប្រើសម្តីទ្រគោះបោះបោកផ្សេងៗដាក់ ដល់ក្រសួងការពារជាតិរបស់ខ្លួន ក្នុងបំណងដាក់សម្ពាធទៅកាន់រដ្ឋាភិបាល និង យោធា ឱ្យបង្ហាញជំហរច្បាស់លាស់លើបញ្ហាព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និង ថៃ ដែលកំពុងតែក្តៅគគុកនេះ។អ្វីដែលជាការកត់សម្គាល់ខ្លាំងនោះ ក្រុមប្រជាជនថៃ ដែលបានធ្វើបាតុកម្មនាពេលនេះ ហាក់បីដូចជាកំពុងក្តៅក្រហាយមិនសុខចិត្តខ្លាំងចំពោះរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង ជាពិសេសក្រោយពីដឹងថា កម្ពុជានឹងយកជម្លោះនេះទៅដោះស្រាយនៅឯតុលាការអន្តរជាតិ ICJ។ វីដេអូ ការប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មរបស់ប្រជាជនថៃទាំង កំពុងតែទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ពីសំណាក់មហាជនទាំងក្នុង និងក្រៅស្រុក ពិសេស អ្នកលេងបណ្ដាញសង្គមនៅកម្ពុជាយើងតែម្ដង រហូតធ្វើឱ្យសាធារណៈជនខ្មែរយើងមួយចំនួនបានលើកឡើងថា ហេតុអ្វីចាំបាច់ស្រែកឡាំប៉ាធ្វើអ្វី ខ្លាចចាញ់ក្ដីមែនទេ បើកម្ពុជាយកជម្លោះព្រំដែនទៅប្ដឹងតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិឱ្យកាត់ក្ដី៕

(អន្តរជាតិ)៖ លោកប្រធានាធិបតី Donald Trump បានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីប្រកាសមួយ កាលពីល្ងាច ថ្ងៃពុធនៅ០៥ ខែមិថុន ឆ្នាំ២០២៥ ដើម្បីហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរពីប្រទេសជាច្រើន ទៅកាន់សហរដ្ឋ អាមេរិក ដោយលើកឡើងពីហានិភ័យផ្នែកសន្តិសុខ។ការហាមប្រាម នឹងដាក់កម្រិតទាំងស្រុងនូវការចូលរបស់ប្រជាជនពីប្រទេសចំនួន 12 មានដូចជា អាហ្វហ្គានីស្ថាន; មីយ៉ាន់ម៉ា; ឆាដ; សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោ; អេក្វាទ័រហ្គីណេ; អេរីទ្រា; ហៃទី; អ៊ីរ៉ង់; លីប៊ី; សូម៉ាលី; ស៊ូដង់; និងយេម៉ែន។ចំណែកប្រជាជនមកពីប្រទេសចំនួនប្រាំពីរនឹងមានការរឹតបន្តឹងមួយផ្នែកមានដូចជា ប៊ូរុនឌី គុយបា ឡាវ សៀរ៉ាឡេអូន តូហ្គោ តូមិននីស្ថាន និងវ៉េណេស៊ុយអេឡា។ការប្រកាសរួមបញ្ចូលការលើកលែងសម្រាប់អ្នករស់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ស្របច្បាប់ អ្នកកាន់ទិដ្ឋាការដែល មានស្រាប់ ប្រភេទទិដ្ឋាការជាក់លាក់ និងបុគ្គលដែលការចូលបម្រើផលប្រយោជន៍ជាតិរបស់ សហរដ្ឋអាមេរិក។អ្នកនាំពាក្យរងរបស់សេតវិមានលោក Abigail Jackson បានសរសេរនៅលើ X ថា "ប្រធានាធិបតី Trump កំពុងបំពេញការសន្យារបស់លោកដើម្បីការពារជនជាតិអាមេរិកពីបរទេសដ៏គ្រោះថ្នាក់ដែលចង់មក ប្រទេសរបស់យើង ហើយធ្វើឱ្យយើងមានគ្រោះថ្នាក់" ។ការដាក់កំហិតសាមញ្ញទាំងនេះ គឺមានលក្ខណៈជាក់លាក់របស់ប្រទេស និងរួមបញ្ចូលកន្លែងដែល ខ្វះការ ត្រួតពិនិត្យត្រឹមត្រូវ បង្ហាញពីអត្រាស្នាក់នៅលើសទិដ្ឋាការខ្ពស់ ឬបរាជ័យក្នុងការចែករំលែក អត្តសញ្ញាណ និងព័ត៌មានគំរាមកំហែង។លោក Trump បាននិយាយនៅក្នុងវីដេអូមួយដែលបានបង្ហោះកាលពីថ្ងៃពុធថា ប្រទេសថ្មីអាចត្រូវបាន បន្ថែមទៅការហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរ នៅពេលដែលការគំរាមកំហែងកើតឡើងនៅជុំវិញពិភពលោក" ។ហើយដូចគ្នានេះដែរ ប្រទេសថ្មីអាចត្រូវបានបន្ថែមនៅពេលដែលការគំរាមកំហែងកើតឡើង នៅជុំវិញពិភពលោក ប៉ុន្តែយើងនឹងមិនអនុញ្ញាតឱ្យមនុស្សចូលទៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង ដែលមាន បំណងចង់ធ្វើឱ្យយើងមានគ្រោះថ្នាក់ទេ ហើយគ្មានអ្វីនឹងរារាំងយើងពីការរក្សាសុវត្ថិភាពរបស់ អាមេរិកនោះទេ"។ការប្រកាសនេះចូលជាធរមាននៅម៉ោង 12:01 ព្រឹក ថ្ងៃទី 9 ខែមិថុនា នេះបើយោងតាមសេតវិមាន។ការ​ប្រកាស​នេះ ​កើត​មាន​មិន​ដល់​ប្រាំ​ខែ​បន្ទាប់​ពី​ប្រធានាធិបតី​បាន​ចូល​កាន់​តំណែង។ នៅថ្ងៃដំបូងដែលលោកចូលកាន់តំណែង លោកបានចេញបទបញ្ជាប្រតិបត្តិមួយ ដោយបញ្ជាឱ្យសមាជិក គណៈរដ្ឋមន្ត្រី រួមទាំងរដ្ឋលេខាធិការ ដើម្បីចងក្រងបញ្ជីប្រទេសមួយ “ដែលការពិនិត្យ និងពិនិត្យព័ត៌ មាន មានភាពខ្វះខាត ដើម្បីហាមឃាត់មួយផ្នែក ឬទាំងស្រុងលើការទទួលយកប្រជាជនពីប្រទេសទាំងនោះ៕

(អន្តរជាតិ)៖ អ៊ុយក្រែនបាននិយាយថា ខ្លួនបានវាយប្រហារស្ពានតភ្ជាប់រុស្ស៊ី ទៅកាន់ឧបទ្វីបគ្រីមៀ ដោយប្រើគ្រឿងផ្ទុះដែលបានបង្កប់នៅក្រោមទឹក នៅក្នុងការវាយប្រហារលើកទីបីរបស់ខ្លួន លើខ្សែផ្គត់ផ្គង់ដ៏សំខាន់សម្រាប់កងកម្លាំងរបស់ទីក្រុងមូស្គូ ចាប់តាំងពីសង្រ្គាមទ្រង់ទ្រាយធំ បានចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ 2022។សេវាសន្តិសុខរបស់ប្រទេសអ៊ុយក្រែន SBU បាននិយាយនៅលើ Telegram ថាភ្នាក់ងាររបស់ខ្លួនបាន ដាក់គ្រាប់បែកនៅលើផ្លូវថ្នល់ និងស្ពានតំបន់ Crimean ដែលហៅថាស្ពាន Kerch ហើយបានបំផ្ទុះគ្រាប់ បែកដំបូងនៅម៉ោង 4.44 ព្រឹកថ្ងៃអង្គារ។ ប្រតិបត្តិការទាំងមូលបានចំណាយពេលជាច្រើនខែ។ទីភ្នាក់ងារនេះបាននិយាយថា ខ្លួនបានប្រើប្រាស់គ្រឿងផ្ទុះចំនួន 1100 គីឡូក្រាម ដែលបាន "ខូចខាត យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ" សសរនៅក្រោមទឹកដែលទ្រទ្រង់ស្ពាន។ចរាចរណ៍នៅលើស្ពាននេះត្រូវបានផ្អាកនៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារ។ ទោះបីជាទំហំនៃការខូចខាតមិនច្បាស់ភ្លាម ៗក៏ដោយ ការវាយប្រហារកាលពីថ្ងៃអង្គារគឺជាឧទាហរណ៍ចុងក្រោយបង្អស់នៃការប៉ុនប៉ងរបស់ SBUសេវាសន្តិសុខរបស់ប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដើម្បីវាយប្រហារទីក្រុងម៉ូស្គូ ហើយបង្ហាញថាវាមាន តម្លៃក្នុងការបន្តសង្រ្គាមរបស់ខ្លួន។គួររំលឹកថា កាលពីចុងសប្តាហ៍មុន សេវាសន្តិសុខរបស់ប្រទេសអ៊ុយក្រែន បានបើកការវាយប្រហារ ដោយយន្តហោះគ្មាន មនុស្សបើកលើកងយន្តហោះទម្លាក់គ្រាប់បែកដែលមានសមត្ថភាព នុយក្លេអ៊ែរ របស់ទីក្រុងមូស្គូ ដែលឈរ ជើងនៅអាកាសយានដ្ឋានជាច្រើនរបស់រុស្ស៊ីដែលមានចម្ងាយរាប់ពាន់ ម៉ាយពីអ៊ុយក្រែន។លោក Vasul Malyuk ប្រធាន SBU បាននិយាយថា ការវាយប្រហារបានបណ្តាលឱ្យ មានការខូច ខាតប្រមាណ 7 ពាន់លានដុល្លារ និងបានវាយប្រហារ 34% នៃនាវាផ្ទុកកាំជ្រួច Cruise យុទ្ធសាស្ត្ររបស់ រុស្ស៊ី ដែលត្រូវបានប្រើដើម្បីវាយលុកទីក្រុងអ៊ុយក្រែនពេញមួយសង្រ្គាម។ក៏ដូចជាបម្រើជាខ្សែផ្គត់ផ្គង់ដ៏សំខាន់សម្រាប់កងទ័ពរបស់ទីក្រុងមូស្គូ ស្ពាន Crimean ក៏មានតម្លៃជា និមិត្តរូបដ៏ធំសម្រាប់លោកប្រធានាធិបតី វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន ដែលបង្ហាញពីគោលបំណងរបស់លោក ក្នុងការចងឧបទ្វីបអ៊ុយក្រែនទៅនឹងប្រទេសរុស្ស៊ី។សាងសង់ឡើងបន្ទាប់ពីការបញ្ចូលឧបទ្វីបគ្រីមៀរបស់រុស្ស៊ីក្នុងឆ្នាំ 2014 លោកពូទីនបានបើកស្ពាននៅឆ្នាំ 2018 ។ គម្រោងនេះមានតម្លៃប្រហែល 3.7 ពាន់លានដុល្លារ។ ការវាយប្រហារកាលពី ថ្ងៃអង្គារគឺជាលើក ទីបីហើយដែលអ៊ុយក្រែនបានកំណត់គោលដៅលើស្ពាននេះ ចាប់តាំងពីការឈ្លានពានពេញ ទំហឹងរបស់ទីក្រុងមូស្គូក្នុងឆ្នាំ 2022៕ 

(បាងកក)៖ ប្រមុខកងទ័ពអាកាសបាននិយាយថា ប្រទេសថៃគ្រោងនឹងទិញយន្តហោះចម្បាំង Gripen JAS 39 ចំនួន៤គ្រឿង ដែលផលិតដោយក្រុមហ៊ុន SAAB របស់ប្រទេសស៊ុយអែត ក្នុងរយៈពេល 10 ឆ្នាំ ដើម្បីជំនួសកងនាវាចាស់របស់ខ្លួននៃយន្តហោះ ភាគច្រើនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ពីរឆ្នាំ បន្ទាប់ពីទី ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានបដិសេធសំណើរបស់ខ្លួនក្នុងការទិញយន្តហោះ F-35 ។ប្រទេសថៃ មានយន្តហោះ JAS 39 Gripen ចំនួន 11 គ្រឿង និងយន្តហោះ F-16 និង F-5 របស់អាមេរិក រាប់សិបគ្រឿង ដែលយន្តហោះខ្លះបានដំណើរការតាំងពីចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1980 ។នាយសេនាធិការអាកាស Punpakdee Pattanakul បាននិយាយថា ថវិកាសម្រាប់ដំណាក់កាល លទ្ធកម្មដំបូងពីឆ្នាំ 2025 ដល់ឆ្នាំ 2029 គឺ 19.5 ពាន់លានបាត (596 លានដុល្លារអាមេរិក) សម្រាប់ យន្តហោះ Gripen ចំនួន 4 គ្រឿង។ កងទ័ពអាកាសដែលបាននិយាយកាលពីឆ្នាំមុនថាខ្លួនចង់ទិញយន្តហោះស៊ុយអែតបន្ថែមទៀតបាននិយាយថា ខ្លួននឹងបញ្ជូនផែនការនេះទៅគណៈរដ្ឋមន្ត្រីដើម្បីអនុម័តនៅខែក្រោយ។ ប្រសិនបើត្រូវបានអនុម័ត កិច្ចសន្យានេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចុះហត្ថលេខានៅក្នុងខែសីហា។ក្រុមហ៊ុនស៊ុយអែតបាននិយាយថា ខ្លួនមិនទាន់បានចុះកិច្ចសន្យា ហើយក៏មិនទាន់ទទួលបាន ការបញ្ជាទិញដ៏រឹងមាំនៅឡើយ។ប្រទេសថៃដែលមានប្រវត្តិសហប្រតិបត្តិការយោធាយូរអង្វែងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងត្រូវបានតែង តាំងជាសម្ព័ន្ធមិត្តធំមិនមែនណាតូដោយទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនក្នុងឆ្នាំ 2023 នោះដំបូងឡើយ បានស្វែងរកយន្តហោះបំបាំងកាយ Lockheed Martin F-35 ចំនួនប្រាំបី ក្នុងចំណោមយន្តហោះ ចម្បាំងទំនើបបំផុតរបស់ពិភពលោក។ប៉ុន្តែសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ 2023 បានបដិសេធមិនលក់ពួកគេជុំវិញអ្វីដែលទីក្រុងបាងកក បាននិយាយ ថាមានបញ្ហាជាមួយនឹងការបណ្តុះបណ្តាល និងតម្រូវការបច្ចេកទេស រួមទាំងភាពត្រូវគ្នានៃការថែទាំ។F-35 ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​ការ​នាំ​ចេញ​ដ៏រសើប​មួយ​ដែល​លក់​ទៅ​ឱ្យ​សម្ព័ន្ធមិត្ត​ជិត​ស្និទ្ធ​បំផុត​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដែល​ក្នុង​តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក​រួម​មាន អូស្ត្រាលី ជប៉ុន កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង និង​សិង្ហបុរី៕

(ភ្នំពេញ)៖ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទាំងយប់ នៅថ្ងៃពុធ ទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ ដោយបង្ហាញពីជំហររកដំណោះស្រាយរឿងបញ្ហាព្រំដែនជាមួយថៃ ទៅតាមផ្លូវច្បាប់នៅតុលាការ ICJ ក៏ប៉ុន្តែកម្ពុជានៅតែប្តេជ្ញាចិត្តបន្តការសន្ទនា និងច្រកការទូត ដោយមានខ្លឹមសារទាំងស្រុងថា៖រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានអនុវត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវគោលនយោបាយការបរទេសដែលចាក់ឫសក្នុង សន្តិភាព មិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រជាជាតិនានា ជាពិសេសជាមួយប្រទេសជិតខាង មានព្រំដែនរួម ដែលត្រូវបានបែងចែកឡើង តាំងពីអំឡុងសម័យអាណានិគមបារាំង។ចាប់តាំងពីទទួលបានឯករាជ្យមក លើកលែងតែក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហមមួយប៉ុណ្ណោះ កម្ពុជាបានប្រកាន់ខ្ជាប់ជានិច្ចនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការប្រែក្លាយព្រំដែនរួមទាំងនេះទៅជាតំបន់ សន្តិភាព មិត្តភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍ។ ដំណើរជាតិរបស់យើងតែងជួបការប្រឈមជាច្រើន ប៉ុន្តែកម្ពុជាតែងផ្តល់អាទិភាពដល់ការដោះស្រាយរាល់បញ្ហាព្រំដែនដោយសន្តិវិធី ទោះបីជាខណៈខ្លះ ប្រឈមនឹងភាពតានតឹង និងការបាត់បង់គួរឱ្យសោកស្តាយនូវអាយុជីវិតទាហានដ៏អង់អាចក្លាហានរបស់យើង ដែលឈរជើងការពារអធិបតេយ្យជាតិ និងបូរណភាពទឹកដី។ការប្តេជ្ញាចិត្តឥតងាករេរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំពោះការដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី ត្រូវបានស្តែងឡើងតាមរយៈអាកប្បកិរិយាជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ខ្លួន រួមទាំងការបញ្ជូនវិវាទព្រំដែនទៅកាន់តុលាការ យុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) ដែលបានកាត់ក្តីឱ្យកម្ពុជាឈ្នះម្តង នៅឆ្នាំ ១៩៦២ និងឈ្នះម្តងទៀតនៅឆ្នាំ ២០១៣ នៅក្នុងជម្លោះព្រំដែន ជាមួយប្រទេសថៃ។ សកម្មភាពទាំងនេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏មោះមុតរបស់កម្ពុជា ចំពោះច្បាប់អន្តរជាតិ និងការដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី។ជាការគួរឱ្យសោកស្តាយ ដែលនៅព្រលឹមថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ វេលាម៉ោងប្រមាណ ៥ និង ៣០នាទីព្រឹក មានករណីផ្ទុះអាវុធមួយបានកើតឡើង នៅពេលដែលកងកម្លាំងយោធាថៃបានបើកការបាញ់ ប្រហារមកលើទីតាំងកងទ័ពកម្ពុជា ក្នុងភូមិតេជោមរកត ឃុំមរកត ស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ ដែលជា តំបន់ត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាជាប៉ុស្តិ៍យោធាកម្ពុជាជាយូរមកហើយ។ ការផ្ទុះអាវុធនេះបានបណ្តាលឱ្យទាហាន ខ្មែរម្នាក់បាត់បង់ជីវិតយ៉ាងអាណោចអាធ័ម។រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានធ្វើការតវ៉ាជាផ្លូវការប្រឆាំងនឹងការប្រើប្រាស់កម្លាំងដោយគ្មានមូលហេតុនេះ ដែលជាការរំលោភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរមកលើអធិបតេយ្យ បូរណភាពទឹកដី និងគោលការណ៍នៃភាពជាអ្នកជិតខាងល្អ ដែលមានចែងនៅក្នុងអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាឆ្នាំ២០០០ រវាងប្រទេសទាំងពីរ។ឧប្បត្តិហេតុនេះ គឺស្ថិតក្នុងចំណោមការវិវត្តមួយចំនួនដ៏គួរឱ្យបារម្ភ ដែលបង្ហាញពីដែនកំណត់នៃ យន្តការដោះស្រាយវិវាទបច្ចុប្បន្ន ជាពិសេសនៅក្នុងការដោះស្រាយចំណុចជម្លោះដ៏យូរលង់ នៅតាមព្រំដែនរួម របស់យើង។ ដោយមើលឃើញពីបញ្ហានេះ និងដើម្បីផលប្រយោជន៍នៃការធានាបាននូវដំណោះស្រាយ មួយដោយយុត្តិធម៌ មិនលម្អៀង និងយូរអង្វែង នៅថ្ងៃទី២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៥ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានសម្រេចបញ្ជូនវិវាទនៅតំបន់ដែលមានភាពរសើបចំនួនបួន គឺ តំបន់មុំបី ប្រាសាទតាមាន់ធំ ប្រាសាទតា មាន់តូច និងប្រាសាទតាក្របី ទៅតុលាការICJ នៅទីក្រុងឡាអេ។ តំបន់ទាំងបួននេះនៅតែមិនទាន់ដាច់ស្រេច និងមានភាពរសើបជាយូរយារណាស់មកហើយ ដែលអាចបង្កនូវភាពតានតឹងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ប្រសិនបើមិន មានការដោះស្រាយនោះទេ។ការសម្រេចនេះទទួលបានការគាំទ្រជាឯកច្ឆន្ទ ពីសមាជរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា លើកទី១ នៅថ្ងៃ ដដែលនោះ។ស្របពេលនៃការបន្តស្វែងរកដំណោះស្រាយផ្លូវច្បាប់នៅតុលាការICJ រាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែប្តេជ្ញា ចិត្តបន្តការសន្ទនា និងច្រកការទូត។ កម្ពុជានឹងបន្តចូលរួមរកដំណោះស្រាយតាមរយៈក្របខ័ណ្ឌទ្វេភាគី ដែលមានស្រាប់ ហើយនឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំនៃគណៈកម្មការចម្រុះខណ្ឌសីមា និងបោះបង្គោល ព្រំដែនគោក (JBC) នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ដោយសារមានការបញ្ជូនវិវាទខាងលើទៅតុលាការICJ នោះ ករណីតំបន់ទាំងបួនខាងលើនឹងមិនត្រូវបាន ដាក់បញ្ចូលក្នុងរបៀបវារៈនៃសម័យប្រជុំJBC នាពេលខាងមុខនេះ។កម្ពុជាសង្ឃឹមថា ប្រទេសថៃនឹងសហការបញ្ជូនសំណុំរឿងនេះទៅតុលាការICJ ក្នុងស្មារតីយុត្តិធម៌ ការកសាងទំនុកចិត្ត មិត្តភាពយូរអង្វែង និងភាពជាអ្នកជិតខាងល្អ។ កម្ពុជាបានត្រៀមខ្លួន បន្តកិច្ចដំណើរការនេះ ដោយឯករាជ្យម្ចាស់ការ ក្នុងករណីដែលមិនមានកិច្ចសហការណាមួយ។រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សូមអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់ ពិនិត្យដំណើរការនៃការស្វែងរក ដំណោះស្រាយបញ្ហានេះដោយស្ងប់ស្ងាត់ អត់ធ្មត់ និងសូមកុំធ្វើឱ្យបញ្ហានេះក្លាយជាបញ្ហានៃអារម្មណ៍ ជាតិសាសន៍ ឬជាតិនិយមជ្រុល។ កម្ពុជាសូមគូសបញ្ជាក់ចំពោះសារៈសំខាន់នៃការរក្សាទំនាក់ទំនងជាប្រក្រតី ជាមួយប្រទេសថៃ ជាពិសេសក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម ទេសចរណ៍ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទូលំទូលាយ លើវិស័យផ្សេងៗទៀត ដើម្បីផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក សម្រាប់ប្រជាជនរបស់យើងទាំងពីរ៕ 

(ភ្នំពេញ)៖ នៅព្រឹកនេះ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ស្ដេចយាងជាព្រះរាជាធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតនៅក្នុង ព្រះរាជពិធីទិវាបរិស្ថានជាតិ និងបរិស្ថានពិភពលោក ៥ មិថុនា ក្រោមប្រធានបទ៖ «ប្រយុទ្ធប្រឆាំងការបំពុលដោយប្លាស្ទិក (Beat Plastic Pollution)» ដោយមានការអញ្ជើញចូលរួមដង្ហែដោយ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា, សម្ដេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី និងប្រមុខថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជាច្រើនរូបទៀតផងដែរ ដោយព្រះរាជពិធីនេះបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅបរិវេណពហុកីឡដ្ឋានជាតិមរតកតេជោ រាជធានីភ្នំពេញ៕

(ភ្នំពេញ)៖ កិច្ចសម្របសម្រួលជំរុញពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី រវាងរាជរដ្ឋាភិបាលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលនៃ សាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម ដែលបានចុះហត្ថលេខាកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ ក្នុងនោះ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទទួលបានភាពអនុគ្រោះពន្ធសូន្យភាគរយ (០%) នូវមុខទំនិញដែលមានដើមកំណើតនៅ ប្រទេសកម្ពុជា ចំនួន ២៨បន្ទាត់ពន្ធគយ ពីសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម សម្រាប់អនុវត្តចាប់ពីឆ្នាំ២០២៥-២០២៦។នេះបើយោងតាមសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ដែលបានចុះផ្សាយ កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥។ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក៏បានបញ្ជាក់ថា ផលិតករ និងអ្នកនាំចេញ អាចធ្វើការស្នើសុំវិញ្ញាបនបត្របញ្ជាក់ដើមកំណើតទំនិញ ទម្រង់ អេស (CO Form S) តាមរយៈគេហទំព័រ https://co.moc.gov.kh ចំពោះមុខទំនិញដូចមានក្នុងឧបសម្ព័ន្ធ១ ដើម្បីនាំចេញទៅកាន់ សាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម ក្រោមអត្រាអនុគ្រោះពន្ធសូន្យភាគរយ (0%)។ ដោយឡែក សម្រាប់បរិមាណ មុខទំនិញអង្ករ និងសន្លឹកថ្នាំជក់ សម្រាប់អនុវត្តឆ្នាំ២០២៥ សូមផលិតករ និងអ្នកនាំចេញ មកដាក់ពាក្យស្នើសុំនៅ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម (នាយកដ្ឋាននាំចេញ នាំចូល នៃអគ្គនាយកដ្ឋានសេវាពាណិជ្ជកម្ម) រៀងរាល់ម៉ោងធ្វើការចាប់ពី ថ្ងៃជូនដំណឹងរហូតដល់ថ្ងៃទី ២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥៕ 

(ភ្នំពេញ)៖ ឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុត ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំការ រដ្ឋមន្ត្រី​ទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការដឹកនាំការកែទម្រង់ច្បាប់ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ បានអញ្ជើញ​​ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំសាមញ្ញលើកទី២ របស់គណៈកម្មាធិការដឹកនាំការកែទម្រង់ច្បាប់ (គ.ក.ច.) ដើម្បីពិនិត្យនិងពិភាក្សាលើរបៀបវារៈចំនួនពីរ៖ទី១. វឌ្ឍនភាពការងារនិងសមិទ្ធផល​សំខាន់ៗដែល គ.ក.ច. សម្រេចបានទី២. ផែនការសកម្មភាពរបស់អគ្គលេខា​ធិការ​ដ្ឋានគណៈកម្មាធិការដឹកនាំ​ការកែទម្រង់ច្បាប់ ឆ្នាំ២០២៥-២០២៨។ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំការបានថ្លែងការកោតសរសើរនិងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះ​វឌ្ឍនភាពនិងសមិទ្ធផលសំខាន់ៗដែលសម្រេចបាន ទោះបីជាអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន គ.ក.ច. ទើបតែចាប់ផ្ដើមដំណើរការក្នុងរយៈពេលតែ៥ខែ​ប៉ុណ្ណោះ ទាំងក្របខណ្ឌគតិយុត្ត ការរៀបចំស្ថាប័ន ធនធានមនុស្ស កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ការរៀបចំសិក្ខាសាលា និងការងារផ្សព្វផ្សាយកន្លងមក ជាពិសេស​ការ​សម្រេចបាននូវការរៀបចំ «ក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្ត្រ​នៃកម្មវិធីកែទម្រង់ច្បាប់របស់រាជរដ្ឋាភិបាល» ដែលទទួលបានការអនុម័តដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ពីសំណាក់សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នាពេលថ្មីៗនេះ។ក្រោយពីកិច្ចពិភាក្សាយ៉ាងផុសផុលរួចមក អង្គប្រជុំបានអនុម័តជាគោលការណ៍លើ​សេចក្ដី​ព្រាងផែនការ​សកម្មភាពរបស់អគ្គលេខា​ធិការ​ដ្ឋានគណៈកម្មាធិការដឹកនាំ​ការកែទម្រង់ច្បាប់ ឆ្នាំ២០២៥-២០២៨ និងបានប្រគល់ភារកិច្ចជូនអគ្គលេខា​ធិការដ្ឋានកែសម្រួលតាមស្មារតីអង្គប្រជុំ និងសម្របសម្រួលការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពនេះ ដើម្បីឱ្យ គ.ក.ច. អាចបំពេញមុខងាររបស់ខ្លួនប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងគុណភាព ក្នុងនាមជាសេនាធិការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការសម្របសម្រួល និងជំរុញការអនុវត្តការងារកែទម្រង់ច្បាប់ ស្របតាមកម្មវិធីនយោបាយ​របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងបុព្វហេតុនៃការពង្រឹង និងលើកកម្ពស់គោលការណ៍នីតិរដ្ឋរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សន្តិសុខគតិយុត្ត ព្រមទាំងគុណភាពនិងប្រសិទ្ធភាពនៃច្បាប់។ទន្ទឹមនេះ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំការ ប្រធាន គ.ក.ច. ក៏បានផ្ដល់អនុសាសន៍ណែនាំដល់​អគ្គលេខាធិការដ្ឋានគណៈកម្មាធិការដឹកនាំការកែទម្រង់ច្បាប់រួមមាន៖១). រៀបចំស្នើឱ្យក្រសួង ស្ថាប័ន រៀបចំផែនការ​សកម្មភាពបីឆ្នាំ រំកិលស្របតាមផែនការសកម្មភាពរបស់អគ្គលេខា​ធិការ​ដ្ឋាន គ.ក.ច. ឆ្នាំ២០២៥-២០២៨២). ពន្លឿនការរៀបចំសេចក្ដីសម្រេចបង្កើតគណៈកម្មការជំនាញទទួលបន្ទុកតាមវិស័យ ព្រមទាំងស្តង់ដានីតិវិធី​ប្រតិបត្តិ(SOP)ឱ្យបានច្បាស់លាស់៣). រៀបចំបង្កើតក្រុមការងារកែទម្រង់ច្បាប់នៅក្នុងក្រសួង ស្ថាប័ន ដោយ​គិតគូរនៅក្នុងការធ្វើស្ថាបនូបនីយកម្មនូវមុខងារកែទម្រង់អភិបាលកិច្ច ព្រមទាំងការរៀបចំសេចក្ដីព្រាងសារាចរណែនាំពាក់ព័ន្ធ៤). បន្តធ្វើការផ្សព្វផ្សាយដល់តួអង្គពាក់ព័ន្ធ(Communication)៥). បន្តធ្វើការ​​បណ្តុះបណ្ដាលដល់អ្នកជំនាញការផ្នែកច្បាប់ ដោយលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការចូលរួមពីមន្ត្រីជំនាញរបស់ក្រសួង ស្ថាប័ន និងរៀបចំវិបស្សនាស្តីពី “អត្តសញ្ញាណប្រព័ន្ធច្បាប់កម្ពុជា”​ ព្រមទាំងរួមគ្នាពីគ្រប់តួអង្គ​​​ទាំងជាតិ​និងដៃគូអភិវឌ្ឍ ក្នុង​ស្មារតីធ្វើបណ្ដើរ រៀនសូត្រនិងសិក្សាបណ្ដើរ ​ដើម្បីចូលរួមអនុវត្តផែនការសកម្មភាពសំដៅ​ឈានឆ្ពោះសម្រេចក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្ត្រ​នៃកម្មវិធីកែទម្រង់ច្បាប់របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ប្រកបដោយគុណភាពប្រសិទ្ធភាព និងស័ក្តិសិទ្ធិភាព។នេះបើយោងតាមការបង្ហោះផ្សាយរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តីនៅព្រឹកនេះ៕

(ភ្នំពេញ)៖ ឯកឧត្តម ហ៊ុន ម៉ានី ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមុខងារសាធារណៈ និងជាប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានអញ្ជើញជាអធិបតី ក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការសាលាពុទ្ធិកបឋមសិក្សា សាលាទទួលភ្ញៀវខ្លោងទ្វារ និងសមិទ្ធផលនានា នាព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី០៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ នៅវត្តចំប៉ាចារ៍ ឃុំអង្គពពេល ស្រុកគងពិសី ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ ពិធីនេះមានការអញ្ជើញចូលរួមពីសំណាក់ ព្រះថេរានុថេរៈ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី អភិបាលនៃគណៈអភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្ត ស្រុក ព្រមទាំងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងភូមិសំពៅលូន សរុបប្រមាណ ៧៧០ អង្គ-នាក់។ជាកិច្ចចាប់ផ្តើម ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជាម ច័ន្ទសោភ័ណ អភិបាល នៃគណៈអភិបាលខេត្ត បានសម្តែងនូវគារវៈកិច្ចចំពោះវត្តមានដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់គណៈធិបតី និងភ្ញៀវកិត្តិយសទាំងអស់ ដែលបានឆ្លៀតពេលវេលាដ៏មមាញឹក ផ្តល់កិត្តិយសអញ្ជើញចូលរួមជាអធិបតីក្នុងពិធីនេះ។ ថ្លែងទៅកាន់អង្គពិធីអំពីរបាយការណ៍សង្ខេប ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជាម ច័ន្ទសោភ័ណ បានថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងអនេកចំពោះគំរូវីរៈភាព ដឹកនាំប្រកបដោយទឹកចិត្តសប្បុរសរបស់ ឯកឧត្តម ហ៊ុន ម៉ានី ដែលតែងតែយកចិត្តទុកដាក់ ផ្តល់អនុសាសន៍ និងដំបូន្មានដ៏ពិសិដ្ឋ ដល់ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តក្នុងការបន្តអភិវឌ្ឍខេត្តកំពង់ស្ពឺឲ្យមានការរីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់ ជាពិសេសបង្កើតសមិទ្ធផលនានាដែលនឹងបម្រើដល់តម្រូវការប្រជាជន។ជាកិច្ចបន្ទាប់ ឯកឧត្តម ហ៊ុន ម៉ានី បានសម្តែងនូវសេចក្តីសោមនស្សរីករាយក្រៃលែង ដែលបានមកចូលរួមជាមួយព្រះថេរានុថេរៈគ្រប់ព្រះអង្គ ជាទីសក្ការៈ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោកលោកស្រី ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្ត ស្រុក ឃុំ មន្ត្រីរាជការ លោកតា លោកយាយ អ៊ំ ពូមីង ព្រមទាំងបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការសាលាពុទ្ធិកបឋមសិក្សា សាលាទទួលភ្ញៀវខ្លោងទ្វារ និងសមិទ្ធផលនានា នៅវត្តចំប៉ាចារ៍។ឯកឧត្តមបានបន្តថា តាមរយៈរបាយការណ៍សង្ខេបរបស់ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជាម ច័ន្ទសោភ័ណ នៅក្នុងស្រុកគងពិសីនេះ រោងចក្រសហគ្រាសបានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ហើយក៏នឹងទទួលបានការវិនិយោគបន្ថែមទៀត។ ការវិនិយោគទាំងនេះ នឹងនាំឲ្យមានឱកាសការងារជាបន្តបន្ទាប់ដល់អ្នកកំពង់ស្ពឺដែលនឹងជំរុញដល់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋានផងដែរ។គួរបញ្ជាក់ផងដែរ សមិទ្ធផលវត្តចំប៉ាចារ៍ រួមមាន សាលាបាលី ទទឹង ៨ម៉ែត្រ បណ្តោយ ១៦ម៉ែត្រ កម្ពស់ ០២ជាន់ ព្រះពុទ្ធបដិមាឱ្យអភ័យសត្វ ០១ព្រះអង្គ សាលាទទួលភ្ញៀវ ១ខ្នង ខ្លោងទ្វារ២ របងវត្តប្រវែង ៤០៦ម៉ែត្រ ស្មើនឹង ១៥ប្រឡោះ ផ្លូវបេតុងចំនួន ២ខ្សែ ស្ពានបេតុង១ និងសមិទ្ធផលនានា បានចំណាយអស់ទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៦៩,៣១២,៥០០រៀល និងប្រាក់ដុល្លារ ៣៧១,០៥០ដុល្លារអាមេរិក៕

(ម៉ានីល)៖ អាជ្ញាធរសុខាភិបាលហ្វីលីពីន បានព្រមានពី ភាពអាសន្នផ្នែកសុខភាពសាធារណៈ ដែលកំពុង លេចចេញជារូបរាង ខណៈដែលការឆ្លងមេរោគអេដស៍បានកើនឡើងខ្លាំងនៅឆ្នាំនេះ ជាពិសេសក្នុង ចំណោមបុរសវ័យក្មេង។ទិន្នន័យរបស់នាយកដ្ឋានសុខភាពបង្ហាញថា ជាមធ្យមមានករណីឆ្លងថ្មីចំនួន 57នាក់ ក្នុងមួយថ្ងៃ នៅក្នុងប្រទេសដែលមានប្រជាជនចំនួន 117 លាននាក់ក្នុងរយៈពេល 3 ខែដំបូងនៃឆ្នាំ 2025 ដែលជា ការកើនឡើង 50 ភាគរយពីឆ្នាំមុន។រដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាល លោកTed Herbosa បាននិយាយនៅក្នុងសារវីដេអូមួយថា "ឥឡូវនេះហ្វីលីពីន មានចំនួនករណីឆ្លងថ្មីខ្ពស់បំផុត នៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកខាងលិច" ។លោក​បាន​ថ្លែង​ថា​៖ «​អ្វី​ដែល​គួរ​ឲ្យ​ភ័យ​ខ្លាច​គឺ​យុវជន​របស់​យើង​បង្កើត​ឆ្លងករណី​ថ្មី​ជា​ច្រើន​។នាយកដ្ឋានសុខាភិបាលបាននិយាយថា 95 ភាគរយនៃករណីថ្មីដែលត្រូវបានរាយការណ៍ គឺជាបុរស ដែលមាន 33 ភាគរយ ដែលមានអាយុពី 15 ទៅ 24 ឆ្នាំនិង 47 ភាគរយ មានអាយុពី 25 ទៅ 34 ឆ្នាំ។រដ្ឋាភិបាលមិនបានពន្យល់ពីមូលហេតុនៅពីក្រោយការកើនឡើងនេះទេ ដែលខ្លួនបាននិយាយថា ជាការដើរថយក្រោយក្នុងការប៉ុនប៉ងរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការវាយលុកគោលដៅពិភពលោកដែលកំណត់ដោយយុទ្ធនាការរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីបញ្ចប់ការរីករាលដាលនៃជំងឺអេដស៍នៅឆ្នាំ 2030 ។នៅក្រោមច្បាប់ហ្វីលីពីន ប្រធានាធិបតីអាចប្រកាសអាសន្នផ្នែកសុខភាព ប្រសិនបើជំងឺរាតត្បាត បង្កការ គំរាមកំហែងដល់សន្តិសុខជាតិ។ ការចាប់ផ្តើមនៃជំងឺរាតត្បាត COVID-19 ក្នុងឆ្នាំ 2020 គឺជាពេល វេលាចុងក្រោយដែលត្រូវបានធ្វើដូច្នេះ។នាយកដ្ឋានសុខាភិបាលបាននិយាយថា មានតែ 55 ភាគរយនៃអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍នៅក្នុងប្រទេស ហ្វីលីពីនប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ខណៈមានតែ 66 ភាគរយនៃអ្នកដែលត្រូវបានធ្វើ រោគវិនិច្ឆ័យលើការព្យាបាលដោយថ្នាំប្រឆាំងមេរោគសង្គ្រោះអាយុជីវិត។ទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទនៅតែជាមូលហេតុនៃការឆ្លងដ៏លេចធ្លោ ដោយករណីភាគច្រើនចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2007 ត្រូវបានសន្មតថាជាបុរសរួមភេទជាមួយបុរស។ករណីមេរោគអេដស៍បានកើនឡើងនៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីនចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2021 ដោយមានមនុស្ស 252800 នាក់ដែលត្រូវបានគេប៉ាន់ស្មានថា កំពុងរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ នៅក្នុងប្រទេសនេះ នៅចុងឆ្នាំនេះ៕

(កម្សាន្ត)៖ ប្រាសាទតាក្របី គឺជាប្រាសាទបុរាណមួយស្ថិតលើដែនដីខ្មែរ និងនៅកៀកព្រំប្រទល់កម្ពុជា-ថៃ។ ប្រាសាទនេះត្រូវបានសាងសង់ក្នុងសតវត្សទី ១១ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះសិវៈ ដែលជាព្រះសំខាន់មួយក្នុងសាសនាហិណ្ឌូ។យ៉ាងណាមិញ ទាក់ទងនឹង ស្ថាបត្យកម្ម និងលក្ខណៈពិសេស ប្រាសាទតាក្របីមានរចនាសម្ព័ន្ធជាទ្រង់ទ្រាយបួនជ្រុង (cruciform) ដែលមានច្រកចូលចេញបួនទិស។ នៅកណ្តាលប្រាសាទមានបដិសណ្ឋារកិច្ចសិវលិង្គ (Shiva Linga) ដែលជាសញ្ញាបង្ហាញពីការគោរពដល់ព្រះសិវៈ។ ប្រាសាទនេះសាងសង់ដោយថ្មដុំ និងមានការតុបតែងជាច្រើន ដូចជា រូបសំណាកព្រះយមៈ (Yama) ជិះក្របី។ ទោះបីជាការសាងសង់មិនទាន់បញ្ចប់ទាំងស្រុងក៏ពិតមែន តែក៏អាចបង្ហាញឱ្យដឹងថានេះជាស្ថាបត្យកម្មរបស់ប្រាសាទបាយ័ន (Bayon) ដែលមានពេញនិយមក្នុងសម័យនោះ។ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅក្នុងភូមិឈើស្លាប ឃុំគោកខ្ពស់ ស្រុកបន្ទាយអំពិល ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ ប្រហែល ៥៧ គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្តសំរោង។ ប្រាសាទ តាក្របី មានទីតាំងស្ថិតនៅលើជួរភ្នំដងរែក ដែលមានចម្ងាយ ជាង១០ម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ ពីព្រំប្រទល់កម្ពុជា-ថៃ និង មានចម្ងាយប្រហែល 13 គីឡូម៉ែត្រពីប្រាសាទតាមាន់ធំ។គួររំលឹកផងដែរថា ប្រាសាទតាក្របីជាប្រភពនៃវិវាទព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងថៃ។ នៅឆ្នាំ ២០០៨ និង ២០១១ មានការប៉ះទង្គិចយោធានៅជិតប្រាសាទនេះ។ ទោះបីជាវិវាទនេះនៅតែមាន ក៏ប្រាសាទតាក្របីនៅតែជាទីតាំងទេសចរណ៍សំខាន់មួយសម្រាប់អ្នកចូលចិត្តប្រវត្តិសាស្ត្រ និងស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ។ដោយឡែក បើទោះបីផ្លូវឡើងទៅកាន់ប្រាសាទមួយ ងាយស្រួលជិះយានជំនិះឡើងក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែនៅប្រាសាទនេះ មិនមានការលក់ដូរម្ហូបអាហារនោះឡើយ ដូច្នេះទេសចរដែលមានបំណងទៅទស្សនាប្រាសាទនេះ គួរត្រៀមអាហារ ឬទឹក ទៅជាមួយ៕

(ព័ត៌មានជាតិ)៖ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតឥណ្ឌូនេស៊ី ប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក សានតូ ដាមូស៊ូម៉ាតូ (Santo Darmosumarto) បានថ្លែងពីការគាំទ្រឱ្យប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ យកបញ្ហាព្រំដែនទៅដោះស្រាយគ្នានៅតុលាការយុត្តិធ៌អន្តរជាតិ ICJ។ការគាំទ្រនេះ ដោយលោកយល់ឃើញថា តុលាការអន្តរជាតិនេះ គឺជាយន្តការអន្តរជាតិដ៏សំខាន់មួយ លើការដោះស្រាយផ្សេងៗទៀត ដែលប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ធ្លាប់បានធ្វើរួមគ្នាជាមួយប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ថ្លែងក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន ពីទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា-ឥណ្ឌូនេស៊ី នៅថ្ងៃទី ៤ មិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ លោក សានតូ ដាមូស៊ូម៉ាតូ (Santo Darmosumarto) បានគូសបញ្ជាក់ថា ការដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែន នៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ICJ គឺជាដំណោះស្រាយមួយលើដំណោះស្រាយផ្សេងៗទៀត ហើយលោកបានចែករំលែកពីបទពិសោធន៍ដែលប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ធ្លាប់បានធ្វើរួមគ្នាជាមួយប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។លោក សានតូ ដាមូស៊ូម៉ាតូ (Santo Darmosumarto) បានលើកទឹកចិត្តឱ្យប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ បន្តដោះស្រាយព្រំដែននេះ ហើយត្រូវសហការគ្នា ដើម្បីដោះស្រាយនៅICJ។ លោកបានផ្តល់ជាជម្រើសមួយទៀត គឺការដោះស្រាយតាមរយៈអាស៊ាន ដោយប្រទេសទាំងពីរអាចស្នើសុំទៅអាស៊ាន ដើម្បីជួយសម្របសម្រួលបាន៕

(អន្តរជាតិ)៖ ប្រទេសវៀតណាមបានលុបចោលគោលនយោបាយដែលមានរយៈពេលយូរមកហើយក្នុងការកំណត់គ្រួសារឱ្យមានកូនពីរនាក់ ខណៈប្រទេសនេះប្រឈមនឹងការធ្លាក់ចុះអត្រាកំណើត។ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន វៀតណាមបាននិយាយកាលពីថ្ងៃពុធថាការសម្រេចចិត្តលើចំនួនកូនឥឡូវនេះគឺជាការសម្រេចចិត្តសម្រាប់គូស្វាមីភរិយានីមួយៗ។ ក្រសួងសុខាភិបាលបាននិយាយថា ប្រទេសនេះបានជួបប្រទះអត្រាកំណើតទាប "ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ" ក្នុងអំឡុងពេល 3 ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ជាមួយនឹងអត្រានៃការមានកូនសរុបបានធ្លាក់ចុះមកត្រឹមតែ 1.91 នាក់ក្នុងស្ត្រីម្នាក់កាលពីឆ្នាំមុន ដែលទាបជាងកម្រិតជំនួស ក្រសួងសុខាភិបាលនៅឆ្នាំនេះ។ការថយចុះនៃអត្រាកំណើតគឺពី 2.11 កូនក្នុងស្ត្រីម្នាក់ក្នុងឆ្នាំ 2021 ធ្លាក់ចុះមកត្រឹម 2.01 ក្នុងឆ្នាំ 2022 និង 1.96 ក្នុងឆ្នាំ 2023 ។Tran Minh Huong បុគ្គលិកការិយាល័យអាយុ 22 ឆ្នាំបានប្រាប់ AFP ថាបទប្បញ្ញត្តិរបស់រដ្ឋាភិបាលមានសារៈសំខាន់តិចតួចសម្រាប់នាងដោយសារតែនាងមិនមានគម្រោងបង្កើតកូន។"ទោះបីជាខ្ញុំជាជនជាតិអាស៊ីក៏ដោយ ជាមួយនឹងបទដ្ឋានសង្គមដែលនិយាយថាស្ត្រីត្រូវការរៀបការ និងមានកូន វាថ្លៃពេកក្នុងការចិញ្ចឹមកូន"នាពេលបច្ចុប្បន្ន ដែលធ្វើគ្រួសាររបស់យើងមានការពិចារណាខ្លាំងមុន ការសម្រេចចិត្តកូន៕